Badania penetracyjne PT

Badania penetracyjne
Badanie PT na próbce
Zastosowanie penetrantu czerwonego na badanej powierzchni
Wyniki badań penetracyjnych

Badania penetracyjne PT

  • Kategoria Badania Nieniszczące NDT

Badania Penetracyjne PT W Przemyśle

Na czym polegają badania penetracyjne?

Badania penetracyjne PT to jedna z najstarszych metod służąca do oceny ciągłości powierzchni. Polegają na nanoszeniu na oczyszczoną próbkę barwiącego penetrantu i analizie jego rozkładu w otworach powierzchniowych, do których wnika. Testy można przeprowadzać techniką barwną lub w świetle UV.


Co można sprawdzić za pomocą metody penetracyjnej PT?

Badanie penetracyjne należy do grupy badań nieniszczących, często stosowanych w praktyce przemysłowej ze względu na to, iż są prostą i szybką metodą pozwalającą na wykrywanie niezgodności powierzchniowych takich jak:

  • pęknięcia;
  • przyklejenia brzegowe;
  • zawalcowania;
  • rozwarstwienia;
  • niespawy;
  • porowatości, itp.

Tę metodę badań nieniszczących NDT stosuje się najczęściej po uprzednim wykonaniu badania wizualnego złączy spawanych, które wykaże wstępnie niezgodności spawalnicze. Niezgodności te należy koniecznie usunąć przed rozpoczęciem właściwego badania.


Zalety I Wady Badań Penetracyjnych

Z pomocą metody penetracyjnej stosunkowo łatwo ocenimy wskazania. Wszystko dzięki prostemu i taniemu sprzętowi. Metodę tą można stosować do materiałów nieporowatych takich jak:

  • stal;
  • staliwo;
  • żeliwo;
  • metale nieżelazne;
  • ceramika;
  • innych materiałów nieporowatych, które są obojętne na oddziaływanie mediów badawczych.

Do innych zalet tej metody badań zaliczamy:

  • prostotę i szybkość jej przeprowadzania (przeprowadzanie badań penetracyjnych jest stosunkowo łatwe i pozwala na szybkie uzyskanie wyników)
  • nie wymaga wysokich kwalifikacji (osoby przeprowadzające testy mogą być szkolone w stosunkowo krótkim czasie)
  • pozwala na wykrycie nieciągłości już od rozmiaru ok. 0,001 mm (jest to istotne dla zapewnienia wysokiej jakości materiałów i wyrobów. Nieniszczące badania penetracyjne są bardzo czułe na niewielkie wady powierzchniowe.
  • jest stosowana do sprawdzania wyrobów i materiałów o różnych kształtach i rozmiarach (możliwe jest zastosowanie badań penetracyjnych do różnorodnych materiałów, od metalu, po ceramikę, tworzywa sztuczne i kompozyty)
  • wysoka skuteczność (badania penetracyjne pozwalają na wykrywanie różnych rodzajów wad np. pęknięć, porowatości, wtrąceń czy innych nieciągłości powierzchniowych takich jak szczeliny w badanym materiale)
  • niskie koszty (wykorzystanie badan penetracyjnych jest stosunkowo tanie. Koszty materiałów i sprzętu do przeprowadzenia testów są niewielkie. Czyni to metodę atrakcyjną dla wielu firm i branż)
  • możliwość automatyzacji badań (system badania penetracyjnego może być w pełni zautomatyzowany)

Wadą badań penetracyjnych jest natomiast konieczność dobrego przygotowania powierzchni, która musi być dokładnie wyczyszczona. Te metody nie są skuteczne w przypadku powierzchni porowatych i są ograniczone do sprawdzania tylko zewnętrznych nieciągłości.


Techniki badania metodą penetracyjną

  • Barwna - popularna i stosunkowo prosta metoda wykrywania niewidocznych wad powierzchniowych w materiałach niemetalicznych np. tworzywach sztucznych, ceramice, kompozytach i metalach. Płyn penetracyjny aplikowany jest na czystą, suchą powierzchnię badanego materiału. Metoda zakłada zastosowanie penetrantów zabarwionych na czerwono, dzięki czemu wskazania wad uwidaczniane są na białym tle.
  • Fluorescencyjna - jest podobna do metody barwnej, z tą różnicą, że używa się penetrantów, które świecą lub fluorescują pod odpowiednim oświetleniem UV.
  • Barwno-fluorescencyjna - łączy zalety obu metod. Stosuje się penetrant, który ma zdolność zarówno do barwienia, jak i fluorescencji podczas wykrywania defektów. Wykorzystywany jest penetrant, który może być używany zarówno z wykrywaniem wizualnym, jak i pod światło UV.

Zastosowanie badań penetracyjnych

Badania te wykonywane są również do kontroli części lub elementów łącznych, wykonanych z materiałów ferromagnetycznych i nieferromagnetycznych, które nie mogą być przebadane metodą magnetyczną.

Najczęściej do w metodzie penetracyjnej stosuje się penetranty barwne (czerwone) lub fluorescencyjne. Stosuje się je do oceny jakości złączy spawanych, odkuwek, odlewów i elementów, które poddano obróbce mechanicznej. Analiza powierzchni badanego obiektu pozwala na ocenę bezpieczeństwa konstrukcji jeszcze na etapie produkcji lub też już w trakcie eksploatacji.

Najczęściej stosowana jest w przemyśle motoryzacyjnym, budownictwie i lotnictwie.


Przebieg badania PT

Jeszcze przed rozpoczęciem właściwego badania odpowiednio przygotowujemy sprawdzaną powierzchnię. Powierzchnia musi być dokładnie oczyszczona (rdzy, smary, oleje itp.) i wysuszona. Dopiero wtedy możemy nanieść na nią właściwy penetrant, który wnikając w wady materiałowe, pozwala na ich wykrycie.

W przypadku gdy zostanie zastosowany penetrant fluorescencyjny, w celu wywołania zjawiska fluorescencji, a tym samym wykrywanie nieciągłości powierzchniowych (nieciągłości spawalniczych) badanego materiału, stosuje się lampy o promieniowaniu ultrafioletowym.

Trzecim krokiem jest usuwanie nadmiaru penetranta z badanego elementu (tak by pozostała jedynie ta część penetranta, która wniknęła w otwory powierzchniowe) i zastosowanie wywoływacza. Wywoływacz wchłonie pozostały w nieciągłościach powierzchniowych penetrant, przez co pojawią się zauważalne wskazania nieciągłości.

Podczas analizy wyników badania należy też mieć na uwadze temperaturę sprawdzanego elementu, która nie powinna być zbyt wysoka, oraz na wszelkie wady powstałe na jego powierzchni. Obydwa czynniki mogą utrudnić właściwy odczyt wyników.

Aby uniknąć zużycia materiału w nieciągłościach badanego komponentu, badania penetracyjne PT przeprowadzamy przed wykonaniem badań magnetyczno-proszkowych oraz ultradźwiękowych.


Zleć badanie

Oferujemy profesjonalne testy penetracyjne. Nasi inspektorzy posiadają certyfikat 2 stopnia wg PN-EN ISO 9712 oraz mają niezbędną wiedzę z zakresu obowiązujących norm, przepisów prawnych i wymogów technicznych.

Do przeprowadzania badań używamy środków Niemieckiej firmy Diffu-Therm zgodnych z normą PN-EN 571.

Zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami.

Badania nieniszczące